Gerçek ve en iyi organik balı anlamanın yolu organik sertifikaya sahip olup olmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir. Sertifika da incelemeniz gereken biri kimyasal analiz başlığının altında “prolin analizi” değeridir. Prolin vücudunuz için gerekli ve sadece orijinal ballarda olan bir proteindir. Hakiki ballarda prolin değerinin Türk Gıda Kodeksine göre en az 300 olması gerekmektedir. Bu değer ne kadar yüksek olursa o kadar makbuldür.
İncelemeniz gereken 2. başlık altında ise iki önemli analiz kriterlerinden biri “C4 % Şeker” dir. Bu kriterin analiz değerinin %7 ye kadar olan değerler normal sayılmaktadır. %0 sadece en el değmemiş arazilerden sağlanmaktadır. Bu değer balda çiçek dışında başka bir kaynaktan gelen şeker olup olmadığının belirtisidir.
ikinci değer ise “Protein Bal Farkı” değeridir. Bu değer ile bala hile karışıp karışmadığı tespit edilir. 0’dan büyük her değer en makbül değer olarak kabul edilmektedir.
Organik Bal
Organik bal coğrafyamızda binlerce yıldır tüketilen en faydalı gıdalar arasında kabul görmektedir. Ülkemizde endemik bitki örtüsünün bol olması sayesinde en değerli en kaliteli bala ulaşmak oldukça mümkündür. Organik bal üretiminde organik balın aroması ve besin değerleri balın elde edildiği çiçeğin nektarına göre değişir. Her damak zevkine uygun bol çeşitli organik ballar bulunmaktadır. Bu çeşitler arasında kestane, ıhlamur, çam, çiçek, lavanta gibi çok sayıda bal bulunmaktadır. Organik balın kaliteli olduğu doğrudan balın üretildiği nektarın özelliğine bağlıdır. Nektar özelliklerine bağlı olarak organik bal rengi, kokusu, tadı ve kimyasal özelliklerine göre sınıflandırılmaktadır.
Organik Bal Çeşitleri Nelerdir?
İnsan ve ekosistemin sağlığını gözeten organik tarım, sağlıklı bitki ve hayvan yetiştiriciliği ile bölünmez bir bütün olarak ele almayı öngören bir tarım sistemidir. Ülkemizin her bölgesinin kendine has bir karakter özelliğe sahip olması nedeniyle birçok çeşitli organik bal çeşidine ulaşmak mümkündür. Arılar iki farklı kaynaktan bal elde etmektedirler. Bunlar çiçek ve salgı balı olarak sınıflandırılmaktadır. Salgı balı; çam ağacında yaşayan basra adı verilen bir böceğin şekerli salgısının arılar tarafından işlenmesiyle elde edilen özel bir bal çeşididir. Sonuç olarak çam balı diğer bal türlerine göre çiçek nektarlarından üretilmemektedir. Çam balının özel bir bal olmasının bir diğer nedeni de dünyada sadece Türkiye’de Ege ve Akdeniz bölgelerinde ve Yunanistan’ın kıyı kesimlerinde bulunduğu bilinmektedir.
Ülkemizde üretim alanının genişliğinden dolayı en çok tüketilen bal türü çiçek balıdır. Çiçek balı sadece bir bitkiden ya da farklı bitkilerden de elde edilebilir. Bal isimlendirilmesi bulunduğu bölgedeki mevsime göre isimlendirilmektedirler. Mevsimsel bal isimlendirilmesine örnek olarak anzer ve yayla ballarını verebiliriz. Süzme, pres, filtre ya da saf bal gibi bal hazırlama teknikleri bulunmaktadır. Bunların dışında satın alacağınız balları petek halinde de satışa sunulmaktadır. Bal fiyatları ve çeşitleri petek türüne göre değişebilir. Balmumundan oluşan ve %80’den fazla sırlanarak satışa sunulan ballar petek ballardır. Karakovan çeşidi ballar ise %100 sırlı ve kendi çerçevesi ile satılmaktadır.
En İyi Organik Bal Çeşidi Hangisidir?
En fazla çeşide sahip olan bal kategorisinde organik çiçek balları bulunur. En kaliteli organik çiçek balları yüksek rakımlı yayla ve kırlarda kahvaltınıza lezzet ve şifa getirmesi için üretilmektedir.
Organik koşulları sağlanan çam ormanları içerisine yerleştirilen kovanlar sonucunda sertifikalı bal çeşidinden olan organik çam balı kalitesi, aroması ve diğer bal çeşitlerine göre 10 kat daha fazla miktarda enzim, aminoasit, mineral ve antioksidan içermektedir. Organik çam balı zengin besin maddeleriyle tam bir lezzet kaynağıdır.
Nektarı toplanan çiçeklerin çeşitliliği bal kalitesini etkilemektedir. Balın lezzeti çiçek sayısı arttıkça zenginleşir. Bitki örtüsünün en zengin olduğu en fazla çiçek çeşidine sahip olan Doğu Karadeniz yaylalarından elde edilen ballar en kaliteli ballar arasında yer almaktadır.
En iyi bal çeşitlerinden olan yoğun aroma ve koyu kahverengi renge sahip kestane balı haziran ayı boyunca açan kestane ağacının çiçeklerinden elde edilen bal çeşididir. Kestane balı çiçek balı ile karşılaştırıldığında renk olarak koyu, koku olarak daha keskin ve kendine has özel bir tada sahiptir.
Aromatik bal tercih edenlere özel ıhlamur balı mevcuttur. Çiçek balından koyu, kestane balına göre ise daha açık bir renge sahiptir. Ihlamur çiçeklerinin kendine has kokusuna sahip lezzetli bir bal çeşididir.
Organik bal alışverişi yaparken her zaman güvenebileceğiniz bir markayı seçmeniz ve mutlaka organik sertifikaya sahip balları tercih etmelisiniz.
Organik Bal Nasıl Muhafaza Edilmelidir?
Organik balınızı 20-22°C sıcaklık aralığında, güneş ışığına maruz bırakmadan cam kaplarda muhafaza etmelisiniz.