Sağlıklı yağlar, antioksidanlar ve lifler içeren, faydaları bilinen keten tohumu Mısır’da ve Asya’da çok eski çağlardan beri yetiştirilmektedir. Keten tohumu çok önemli fonksiyonel gıdalar içermektedir.
Keten tohumu içerdiği fonksiyonel gıdalar sayesinde vücudumuzun temel besin gereksimini yerine getirirken, fizyolojik ve metabolik fonksiyonlara da ek yarar sağlamaktadır. Çok önemli olan bu fonksiyonlar insanı hastalıklardan koruyarak daha sağlıklı bir yaşam sürdürmelerine etkisi olan bir gıdadır.
Dünyada tarımı yapılan ilk ürünler arasında yer alan keten tohumu sadece kumaş yapımında değil, yaklaşık on bin yıldır gıda olarak kullanılmaktadır. Vatanı Mısır olarak düşünülen keten tohumu bitkisi mö Mısırlılar için mumyaları sarmak için yetiştirilmeye başlanmış.
Keten bitkisi 30 cm ile 1 metre arasında değişen boya sahip olabilmektedir. Mavi renkte açmakta ve bir sene boyunca yaşayan bir bitkidir. Keten tohumu ise 5 mm civarında yumurta şekline benzemektedir. Tohumlar yassı, parlak, kokusuz, yağlı ve lezzetlidir.
Keten tohumu içerisinde yağ iki yıl süre ile korunmaktadır. Yağ elde ettikten sonra keten tohumu yağı ısı ve ışıktan dikkatle korunmalıdır. Elde edilen yağın raf ömrü etikete yazılmalı ve bu tarih dikkate alınmalıdır.
Keten Tohumu Faydaları
Keten tohumu, diğer bitkiler gibi antioksidan bakımından zengindir. Zararlı moleküllerin vücuttan atılmasını sağlayan antioksidanlar, hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilir.
Serbest radikal olarak bilinen zararlı moleküller doğal süreçler ve çevresel baskılar sonucunda ortaya çıkarlar. Vücutta çok fazla zararlı molekül varsa eğer oksidatif stres gelişebilir. Bu durum hücre hasarına ve hastalıklara yol açabilir. Keten tohumu gibi antioksidan içeren gıdalar zararlı moleküllerin vücuttan atılmasına yardımcı olmaktadır.
Keten tohumu bir somon balığının sahip olduğu kadar omega-3 içermektedir. Balık ve balık yağı tüketmek isteyenlerin yerine omega-3 eksikliği gidermek isteyenler keten tohumunu gıda takviyesi olarak kullanılabilir. Keten tohumu ve keten tohumu yağı çeşitli kronik hastalıkların tedavisinde, kalp hastalıklarının önlenmesinde ve hormona bağlı oluşacak kanser hastalıklarından korunmak için tüketilecek bir üründür.
Yüksek oranda lignan adı verilen besin maddesi içermesinden dolayı keten tohumu yüksek oranda antioksidan özelliğine sahiptir. En yakın rakibine oranla 100 kat fazla lignan içeren keten tohumunun kabuklarında bol miktarda lignan denilen besin bulunmaktadır.
Başka ilaçlarla etkileşime geçmediği için güvenle kullanılan ideal bir gıda ürünüdür. Keten tohumunu tüketirken alacağınız doz önemlidir. Eğer fazla tüketirseniz bağırsaklarınız fazla yumuşar ve vücudunuz aşırı su kaybeder. İdeal kullanımı size kullanmanız için belirtilen miktardır danışacağınız biri yok ise günde en fazla bir yemek kaşığı almanız doğru olacaktır.
Dünyada insanlar geç yaşlanmak, zayıflamak, formunu korumak için birbirleriyle yarışır duruma geldiler. Uzmanlara göre keten tohumunda bulunan omega-3, b12 vitamini ve lifler, hücreleri genç tutarak yaşlanmayı geciktirmektedir.
Kullanım amacına göre değişen keten tohumunun kullanım biçimi de değişmektedir. Kimi zaman kabuklu kimi zamanda kabuksuz olarak kullanılmaktadır. Özellikle gıda sektöründe ekmek, kurabiye, börek başta olmak üzere birçok unlu mamule eklenerek kullanılmaktadır.
Keten tohumunun bilinen ciddi bir yan etkisi bulunmamaktadır.
Faydalı olduğu diğer konular arasında;
- Cildi yumuşatır,
- Öksürüğe karşı iyi gelir,
- Ağız, boğaz ve diş eti rahatsızlıklarında keten tohumu gargara olarak kullanılmaktadır.
- Aynı zamanda gastrit gibi mide sorunlarında da oldukça etkilidir.
Keten Tohumu Nasıl Kullanılmalı?
Olgunlaşmamış ya da çiğ keten tohumları toksin içerme riski taşırlar. Bu yüzden keten tohumunu çiğ tüketmemekte fayda vardır. Pişirilen yemeklere keten tohumu ilave etmeyin.
Tüketmek istediğinizde yoğurt, kahvaltılık gevrek, smoothie ya da salatalara ilave edebilirsiniz.
Kabuklu ya da kabuksuz olarak tüketilmesi mümkün olan keten tohumunu eğer yeterli miktarda posa ve lif içermeyen gıdalardan besleniyorsanız öğütmeden, çekirdek haliyle, posalı olarak lifli biçimiyle tüketilmesi daha iyidir. Hazım problemi yaşamayan biri çekirdek haliyle tüketebilir.
Keten tohumu bazı kişilerde gaz yapabilir bu tarz durumlarda keten tohumunun üzerine bir fincan rezene çayı içmesi sorunu ortadan kaldıracaktır.
Zayıflamak isteyen kişilerin zayıflama programına dahil ettikleri keten tohumu çok lifli bir gıda olduğu için suyla, sütle ya da yoğurtlar şişerek tokluk duygusu yaratır. Tüketilen miktarda aşırıya kaçılırsa keten tohumunda bulunan yağ ve vitaminlerin zayıflatıcı etkisi görülmez.
Keten Tohumunu Kimler Kullanmalı?
Keten tohumunu özellikle vejetaryen beslenenler tüketmelidir. Vejetaryen kişilerin özellikle dikkat etmesi gereken kansızlık, demir, çinko ve b12 vitaminidir. Demir ve çinko doğadaki pek çok bitkiden alınabilir ancak hayvanlar ve hayvansal protein dışında b12 vitaminine sahip tek gıda keten tohumudur.
Keten Tohumunu Kimler Kullanamaz?
- Kan sulandırıcı kullananlar
- Kolesterol düşürücü ilaç kullan kişiler
- Hamile ve emziren kişiler
- Bu gıdaya karşı alerjisi olanlar
- Steroid olmayan antienflamatuvar ilaç kullananlar
- Meme ya da rahim kanseri olanlar